Zelf zaadlinten maken

Gisteren heb ik bij wijze van experiment zelf een aantal zaadlinten gemaakt. Zaadlinten zijn trouwens voor verschillende groenten te koop en hebben het voordeel dat groenten zaaien wel heel gemakkelijk wordt. Het enige wat je nog moet doen is een gleufje maken in je grond, zaadlint er in leggen, afdekken met grond en water geven. In zo’n zaadlint zitten de zaadjes al op de juiste afstand, dus daar moet je je al geen zorgen over maken.

Wanneer je in volle grond zaait, sta je gebukt te proberen om elk zaadje ongeveer op de juiste plaats te laten vallen. Dat is een geduldig werkje dat een mens al snel beu wordt. als de wind dan ook nog een beetje roet in het eten komt gooien, is het hek al snel helemaal van de dam. Het resultaat is dan bij mij ook meestal dat ik te dik zaai.

Dit jaar kwam ik op het idee om zelf zo’n zaadlinten te proberen maken. Na een beetje opzoekingswerk op het internet, ben ik dan ook aan de slag gegaan.

Benodigdheden:

• keukenrol
• lijm (in mijn geval rijstlijm)
• schaar

De vellen van mijn keukenrol zijn 24 cm, waardoor ik met vijf vellen aan 1,2 meter kom. De bedden in mijn moestuin zijn ongeveer 1,2 meter breed, dus dat komt al goed uit. Van de keukenrol heb ik drie stroken geknipt. Vervolgens heb ik er een streep lijm op getrokken, de zaadjes (in dit geval van prei) op de juiste afstand op de lijm gelegd en tenslotte de strook dichtgevouwen. Dan heb ik de stroken laten drogen en klaar is kees.

rijstlijm

Rijstlijm maken is poepsimpel. Gewoon een beetje rijst (geen snelkookrijst!) platkoken (die van mij heeft een uurtje opgestaan) en vervolgens mixen in de blender.

Een streep rijstlijm op het keukenpapier

De preizaadjes op de juist afstand op de lijm leggen

 

Het keukenpapier dichtvouwen en goed aandrukken. Vervolgens laten drogen. Vergeet zeker ook niet te noteren welk zaad er in zit!

eigen zaadwinning loont

De microbe van het zelf zaden winnen heeft mij ondertussen wel goed te pakken. Vorig seizoen heb ik van een aantal groenten zelf zaden gewonnen. Zo heb ik ook van prei zelf zaad gewonnen.

Hiervoor gebruik je minstens drie van je beste preiplanten. Je verplant deze in maart/april naar een plekje waar deze niet in de weg staan. Tegen de zomer krijg je dan een fantastische mooie bloembol te zien die druk bezocht wordt door allerlei insecten.

In het najaar, als de zaadjes rijp zijn, snij je deze bol met een stuk stengel af en laat deze drogen. Eens droog kan je de zaadjes tussen je handen wrijven om deze van het kaf te scheiden. Als je deze met water overgiet, komen het kaf en de slechte zaadjes bovendrijven en kan je deze eraf scheppen. Dan de zaadjes nog snel laten drogen op een keukenpapier om ze te bewaren voor volgend seizoen.

Van de drie planten had ik ongeveer 60 gram zaad. Ter vergelijking: in de meeste zakjes preizaad zit tussen de 2 en 5 gram. Overvloed dus!

Het verschil tussen het eigen gewonnen zaad en het zaad dat je kan kopen is vooral te merken in de kiemkracht. Ik denk dan meer dan 95% van mijn onlangs gezaaide prei nu boven staat. Afwachten wat dit seizoen verder brengt voor deze prei.

Ik heb alvast begin maart opnieuw een drietal preiplanten opzij gezet voor de zaadwinning voor volgend seizoen.

late aardappelen

Gisteren heb ik van het mooie weer geprofiteerd om nog een beetje in de tuin te werken. Zo heb ik de late aardappelen geplant. Al enkele jaren zet ik het ras ‘Sarpo Mira’, omdat deze zo goed als resistent zijn tegen de aardappelplaag.

Door een toeval ben ik dit jaar ook het ras ‘Raja’ ter beschikking. Dit maakt het mogelijk om dit jaar eens een vergelijking te maken naar gevoeligheid voor de plaag.

Vorig jaar hadden we ook veel last van rosse mieren die een deel van de vroege aardappeloogst hebben vernield. Daarom gaan we dit jaar massaal veel goudsbloemen en afrikaantjes tussen de aardappelen planten. Baat het niet, dan schaadt het niet.

Sarpo Mira

wormencompost

Dit jaar heb ik een aantal kuub wormencompost op de kop kunnen tikken. Dit is echt fantastisch materiaal om de bodem te verbeteren.  De compost zorgt voor een betere structuur van de grond en zal het water beter vasthouden in mijn zandgrond.

Per bed (+/- 8m2) heb ik ongeveer 2 kruiwagens compost verspreid. Daarna heb ik deze met de woelvork in de bodem gewerkt. Naast nog een beetje lavagruis en basaltmeel toe te voegen, ga ik dit jaar ook eens experimenteren met Effectieve Micro-organismen.

Een beetje compost

compost op moestuinbed verspreid

De compost is met de woelvork ingewerkt. 

 

Tomaten groeien

Tot nu toe ben ik best tevreden over het eigen gewonnen zaad van de tomaten. De definitieve beoordeling zal ik maar aan het einde van het seizoen kunnen maken, als de tomaten hopelijk overvloedig geoogst zijn. Nog even afwachten om ze buiten te kunnen planten.

Op 16 maart heb ik de tomaten verspeend in potjes

 

Tomatenplanten op 3 april

 

Tomatenplanten op 23 april

nieuw seizoen gestart

Hoewel het weer voorlopig nog een beetje tegenzit en hopelijk snel verbetert, zijn de eerste werkzaamheden voor het nieuwe seizoen gestart. Het liefst van al zou ik nu al buiten in de moestuin zelf van start gaan, maar zolang het zo hard blijft regenen zal dat moeten wachten. Gelukkig bestaat de bodem van mijn moestuin grotendeels uit zandgrond, die iets sneller zal uitdrogen en opwarmen.

Deze week heb ik binnen toch al een aantal groenten kunnen zaaien. Dit jaar ga ik voor het eerst paprika’s buiten proberen kweken. Het ras is Sweet Californian Wonder. Daarnaast heb ik nog twee soorten hete pepers gezaaid.

Ook de tomaten heb ik dit jaar uitzonderlijk vroeg gezaaid. Ik wil deze eind april al buiten proberen planten, als het weer dat toelaat. Als reserve zal ik de tomaten eind van deze maand nog eens opnieuw zaaien. Behalve 1 Hybridesoort, namelijk Ferline F1, zijn de zaden van mijn tomaten eigen kweek van vorig jaar. De rassen zijn Ida Gold, Coeur de Boeuf, Des Andes en Hellfrucht. Ik ben wel benieuwd naar de kiemkracht van deze eigen gewonnen zaden.

Verder heb ik al een aantal kolen en slasoorten voorgezaaid. Ik zaai deze eerst uit op een nat keukenpapier en van zodra deze gekiemd zijn, zaai ik deze pas in zaaigrond.

voorzaaien van kolen en sla

tomaten

fruitbomen

Dit weekend hebben we enkele fruitbomen geplant. Zondag was het dan ook een ideaal weertje om dit te doen.

De fruitbomen staan op een stuk naast de moestuin, waar vroeger al eens een halfstamboomgaard aangeplant is. Van deze halfstammen staan er nu nog drie.

We hebben nu echter voor laagstammen gekozen omdat dat iets gemakkelijker is om te plukken.

We hebben volgende rassen aangeplant:

Appel

Cox Orange Pippin, Golden Delicious, Jonathan, Gloster, James Grieve en Elstar

Peer

Doyenné du Comice en Conference

Pruim

Queen Victoria en Monsieur Hatif

boeken

Omdat een mens nooit te oud is om te leren, heb ik dit jaar weer een aantal boeken gekocht. Een aantal ervan heb ik al grotendeels gelezen, enkele heb ik nog maar pas in mijn bezit.

Permacultuur

Het eerste permacultuur moestuinboek, geschikt voor het Nederlandse klimaat.
Een praktisch tuinierboek voor beginnende groene vingers en geoefende tuiniers, stap voor stap naar een moestuingeënt op permacultuur principes.
Permacultuur in je moestuin behandelt veel soorten fruit, groentes en kruiden. Het boek wijst je de weg naar een veerkrachtige samenhang in je tuin: Hoe je slimme combinaties van planten maakt die elkaar versterken, hoe je nuttige insecten naar je tuin lokt en hoe je de bodem in een gezonde balans brengt.
Permacultuur is gebaseerd op observatie van natuurlijke processen en hoe je met de natuur mee kunt werken en haar vóór je kunt laten werken. Het is een beproefde ecologische manier van tuinieren die steeds meer navolging vindt. Biodiversiteit is daarbij een belangrijk uitgangspunt.
Permacultuur is een uitstekende manier om slim en in ecologisch evenwicht te tuinieren.

Bodem in balans

In een natuurlijke tuin groeien de planten uitbundig, geven ze uitzonderlijk smaakvolle oogsten en houden plaagdieren van zich af. Als ze dat niet doen, is er waarschijnlijk iets mis met hun voeding, missen ze nuttige micro-organismen om mee samen te werken, of hebben ze een tekort aan de energie waarmee ze normaal gesproken hun optimale voedingsstoffendichtheid bereiken. Je helpt de planten dan door ‘bij de bodem te beginnen’.

Bodem in balans biedt zes strategieën om gezondheid en overvloed in je natuurlijke tuin te krijgen. Dat begint met methoden als composteren, mulchen en het gebruik van compostthee, groenbemesters en polyculturen. In een notendop wordt het bodemvoedselweb beschreven en komt bodemanalyse, zowel kwantitatief als kwalitatief, aan bod. Vervolgens behandelt de auteur uitgebreid verschillende voedingsstoffen, meststoffen, biostimulanten en micronutriënten. In het laatste deel voegt hij alles samen tot een plan van aanpak om je tuin kerngezond te maken.

Phil Nauta geeft blijk van kennis en inzicht in de chemische, fysische en energetische samenhang van de bodem. Hij geeft praktische recepten, kanttekeningen en ook persoonlijke aarzelingen. Zijn schrijfstijl is vlot, zijn tips zijn laagdrempelig en zijn benadering is holistisch. Daarmee is dit boek is een verrijking van de bodemliteratuur.

Onkruidboek

Iedere tuinier kent de strijd tegen onkruid. Toch is onkruid veel meer dan een ongewenste gast in je tuin. Dit Onkruidboek zal je blik verruimen. Het leert je niet alleen onkruid te herkennen, maar ook te benutten, en er zelfs van te genieten. Zo kun je van je vijand een vriend maken.

Deze praktische gids bevat karakterschetsen van veelvoorkomende onkruiden en woekerende tuin- en moestuinplanten. Met extra aandacht voor de meest hardnekkige soorten als brandnetel, zevenblad en heermoes. Daarnaast vind je vele bestrijdingstips en recepten.

Dit is ook een boek dat je mee de tuin in neemt om te ontdekken wat je nog niet eerder had gezien. Bovendien is het een inspirerend leesboek vol interviews met bekende en onbekende tuinders, kwekers, koks, kunstenaars en onderzoekers.

Back Garden Seed Saving

“Keeping our vegetable heritage alive”. Een handzaam boekje in eenvoudig Engels geschreven over het zelf zaad winnen bij groenten. Waar moet u op letten, hoe oogsten, hoe bewaren, hoe zuiver houden

najaarswerkzaamheden

Wat het weer betreft waren de voorbije twee dagen ideaal om in de moestuin te werken. In het najaar gaat het dan vooral over opruimen, hoewel er ook al kan geplant worden voor het volgende seizoen.

Knoflook

Maandag heb ik alvast de knoflook uitgeplant. Ik kies al enkele jaren voor een pakketje van vijf verschillende soorten. De rassen die dit jaar geplant zijn: Cledor, Messidrome, Flavor, Rose de Lautrec en Therador. Knoflook kan je in principe ook nog in het voorjaar planten, maar ik verkies toch om deze nog voor de winter aan de grond toe te vertrouwen.

Opruimen

Het najaar betekent voor vele groenten meteen ook het einde van het seizoen. Zo hebben we de courgette- en komkommerplanten uitgedaan en verhuisd naar de composthoop. De pompoenen zijn geoogst en kunnen nu nog een beetje narijpen alvorens ze voor de eerste vorst naar binnen verhuizen. Ook de constructies in de tuin zijn opgeruimd. Zowel de staken van de bonen als het afdak van de tomaten wordt elk jaar opnieuw afgebroken. Deze zullen we in het kader van de wisselteelt in 2016 op het volgende bed weer opbouwen. Door de eenvoudige constructie neemt dit gelukkig niet veel tijd in beslag.

Het afdak voor de tomaten

Bacteriekuur

Volgend seizoen ga ik eens experimenteren met Effectieve Micro-organismen. Deze zouden zowel de bodem als de planten zelf moeten verbeteren. Deze moet je wel eerst zelf kweken. Hiervoor meng je een vloeibare bacteriecultuur met melasse en water. Deze moet nu een week lang fermenteren op 25°C. Het gemakkelijkste gaat dit in een speciaal daarvoor ontworpen machine. Wanneer dit klaar is, moet je dit verdunnen met water in een verhouding 1/100 en op de bodem en planten sproeien. Dit kan je een aantal keren per jaar doen.

Wat staat er nog in de tuin?

Op dit moment staan er nog wortelen in de tuin. Deze zien er voorlopig nog goed uit, dus zolang het niet vriest mogen deze nog even blijven staan. Qua kolen staat er nog boerenkool, savooikool en een soort winterbloemkool. Ook staan er nog pastinaak en winterprei in de tuin. Deze kunnen vrij goed tegen de vorst en zullen pas begin volgend jaar worden geoogst.

Zaden uit eigen tuin

Elk jaar in de winterperiode maakt een tuinier nieuwe moestuinplannen. Naast de locatie en de hoeveelheden die je van elke soort wil zetten, is het ook belangrijk om na te gaan welke zaden je nog moet bestellen. Van veel groenten kan je echter zonder veel moeite zelf zaden winnen. Dit heeft een aantal voordelen.

Ten eerste is het financieel interessanter. De zelf geoogste zaden zijn ook beter aangepast aan je eigen bodem. Tenslotte is de kiemkracht van je eigen zaden veel groter dan zaden die je in de winkel koopt.

Elk jaar laat ik een aantal kroppen sla zichzelf uitzaaien. Op die manier heb ik een overvloed aan kleine slaplantjes, die ik enkel nog moet verplanten naar de juiste plaats. Ook peterselie, goudsbloemen en tagetes zaaien zichzelf overvloedig uit. De planten die in de weg staan worden opgeruimd.

Van tomaten is het heel eenvoudig om zelf zaden te winnen. Opgelet: dit lukt enkel goed met zaadvaste rassen. Van hybride soorten (aangeduid met F1) geven de gewonnen zaden niet het gewenste resultaat.

• Snij een tomaat open en haal de zaden en geleiachtige substantie eruit.
• Doe deze in een pot en zet ze onder water
• Om een betere kiemkracht te verkrijgen moet je de zaden nu een week lang laten gisten.
• Spoel na een week de zaden goed af in een zeef
• Laat de zaden goed drogen op keukenpapier
• Doe de zaden in een papieren zak (koffiefilter) en vergeet er niet de naam en het jaartal op te schrijven.

Tomaat opensnijden en er de zaden uithalen

Zaden een week laten gisten in water. Hierdoor kan er een schimmel ontstaan, maar dat is niet erg.

De zaden goed afspoelen en laten drogen op een keukenpapier

Zaadjes in een koffiefilter verpakt.